رفتن به محتوای اصلی
x

برای اندازه‌گیری غلظت اسیدهای موجود در عصاره‌ی محصولات کشاورزی از دستگاه pHمتر استفاده می‌شود. این اسیدها در واقع تعیین کننده‌ی میزان طعم ترشی محصول می‌باشند. یک روش اندازه‌گیری میزان ترشی، اندازه‌گیری اسیدیته کل یا مقدار pH عصاره محصول است که در حقیقت تعیین کننده‌ی غلظت یون‌های هیدروژن در عصاره میوه می‌باشد. دستگاه pHمتر تهیه شده مدل pH7110، ساخت شرکت Inolab کشور آلمان می‌باشد که در حال حاضر یکی از دقیق‌ترین pHمترهای موجود در دنیا می‌باشد

یکی از مهمترین ترکیبات که مسئول ایجاد طعم در میوه‌ها و سبزیجات می‌باشد، قندها هستند. اندازه‌گیری نوع و غلظت قندهای موجود در مواد کشاورزی امری زمان‌بر و نیازمند تجهیزات خاص و گران‌قیمت می‌باشد. اما با این حال، در میوه‌ها و سبزیجات شیرین، قندها بخش عمده‌ای از مواد جامد محلول (SSC) در عصاره آن‌ها را تشکیل می‌دهند. لذا می‌توان با اندازه‌گیری SSC تخمینی از میزان قند مواد کشاورزی بدست آورد. برای مثال، در محصولاتی مانند پرتقال شیرین، نارنگی و گریپفروت سهم قندها در کل مواد جامد محلول بین 80 تا 85 درصد است. واحد SSC، درجه بریکس (◦Brix) می‌باشد که نشان‌دهنده‌ی درصد مواد جامد محلول است و برای اندازه‌گیری آن از دستگاهی به نام رفرکتومتر که بر مبنای اندازه‌گیری شاخص انکسار محلول کار می‌کند، استفاده می‌کنند.

رنگ‌سنج‌های دستی برای اندازه‌گیری رنگ میوه‌ها و سبزیجات در آزمایشگاه و همچنین مزرعه به صورت سریع و دقیق استفاده می‌شوند. با قرار دادن محصول مورد نظر بر روی روزنه‌ی دستگاه و فشردن دکمه مربوط (مانند ماشه اسلحه) دستگاه قادر خواهد بود رنگ محصول را در سیستم‌های رنگ متداول مانند CIE L* a* b*، RGB و غیره به صورت استاندارد اندازه‌گیری کند. دستگاه موجود در آزمایشگاه آزمون‌های غیرمخرب مدل TES 135، ساخت شرکت TES Electrical Electronic Corp. کشور تایوان می‌باشد که علاوه بر اندازه‌گیری رنگ، می‌تواند اختلاف رنگ دو محصول را در فضاهای رنگی مختلف، اندازه‌گیری کند. انجام عملیات ساده‌ی آماری نظیر حداقل، حداکثر، میانگین و انحراف استاندارد، ذخیره‌سازی تعداد 99 قرائت، اتصال به کامپیوتر از طریق درگاه USB و خاموش شدن خودکار از جمله قابلیت‌های این دستگاه است.

این سامانه که با همکاری پژوهشکده‌ی فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) و در قالب طرح ساخت تجهیزات آزمایشگاهی ساخته شده است، قادر است خواص دی‌الکتریک محصولات کشاورزی را در محدوده‌ی 1 تا 100 مگاهرتز اندازه‌گیری کند. با قرارگیری محصول در بین دو صفحه‌ی موازی، سیگنال الکتریکی در فرکانس‌های از پیش تعیین شده از طرف یک الکترود به محصول داده شده و پاسخ آن از طریق الکترود دیگر دریافت می‌شود. با انتقال سیگنال پاسخ به یک مدار آشکارساز، سامانه قادر است که مقادیر ولتاژ را در فرکانس‌های تعریف شده بر روی صفحه‌ی نمایش خود نشان دهد.

برای اندازه‌گیری سیگنال ضربه در محصولات کشاورزی سامانه‌ای تهیه شده است که قادر است میزان ضربه‌ی اعمالی به محصول را در کسری از ثانیه ثبت، نمایش و ذخیره نماید. این سامانه از یک مکانیزم ضربه‌زن، لودسل و سامانه‌ی ثبت داده تشکیل شده است. مکانیزم ضربه‌زن قادر است ضربه‌های قابل کنترل را از طریق ساچمه‌ی انتهایی خود به محصول وارد کند. بلافاصله بعد از اعمال ضربه، میزان نیروی منتقل شده از طرف محصول به لودسل اندازه‌گیری شده و سیگنال آن به سامانه‌ی ثبت داده منتقل می‌شود. این سامانه قادر است سیگنال لودسل را با سرعت و رزلوشن بالا در کامپیوتر ذخیره کند.

به منظور پرتودهی به محصولات کشاورزی با نور لیزر، سه نوع لیزر دیود با طول موج و توان‌های مختلف در آزمایشگاه آزمون‌های غیرمخرب تهیه شده است. این لیزرها در عکسبرداری از نور پراکنش یافته محصولات کشاورزی استفاده می‌شوند. به کمک القای نور لیزر به محصول و عکسبرداری از نور پراکنش یافته‌ی آن می‌توان برخی ویژگی‌های درونی محصول به خصوص مؤلفه‌های وابسته به بافت آن را تشخیص داد. لیزرهای خریداری شده دارای طول موج‌هایی هستند که مطابق تحقیقات انجام شده در این زمینه، دارای همبستگی بالایی با خواص درونی محصول باشند

میزهای اپتیکی در حقیقت سطوح ضد لرزشی هستند که برای نصب سامانه‌های مورد استفاده در آزمایشات، مهندسی و فرآیندهای مرتبط با اپتیک و لیزر استفاده می‌شوند. سطح این میزها بسیار صلب و با حداقل تغییر فرم می‌باشد تا قرارگیری اجزای اپتیکی بر روی آن نسبت به زمان پایدار باقی بماند.

به منظور کالیبره کردن اسپکترومتر و همچنین محاسبه‌ی طیف نسبی نمونه‌ها نیاز است قبل از شروع هر آزمایش، طیف بازتابشی از یک جسم سفید استاندارد جمع‌آوری شود. این کار به کمک دیسک سفید استاندارد انجام می‌شود. جنس این دیسک از هالون می‌باشد که قادر است بیش از 97% نور تابیده شده در ناحیه 300 تا 2300 نانومتر را بازتابش پخش شده دهد. شکل 5 مشخصات فنی این دیسک مرجع را نشان می‌دهد.

این پروب برای اندازه‌گیری‌های پخش‌شده-بازتابشی یا تقابلی توسعه داده شده است. ورودی آن از دو کابل مجزا دارای درگاه استاندارد SMA 905 تشکیل شده است. در کابل اول، از یک رشته فیبرنوری 600 میکرونی استفاده شده است که عموماً به اسپکترومتر متصل می‌شود. کابل دوم در برگیرنده‌ی 7 رشته فیبر نوری 600 میکرونی است که غالباً به منبع نور متصل می‌شود. کلیه فیبرهای نوری در انتها توسط یک پروب فلزی مجتمع می‌شوند. اجتماع این فیبرها مطابق با تکنولوژی بالایی صورت می‌گیرد به نحوی که در هنگام تماس پروب با نمونه، نور ناشی از بازتابش معمولی به هیچ وجه وارد اسپکترومتر نمی‌شود. مشخصات فنی پروب بازتابشی در شکل 4 نشان داده شده است.

تحت نظارت وف ایرانی